نان برنجی کرمانشاهی یکی از معروفترین شیرینیهای سنتی ایران است که در ایام نوروز، مهمانیها و مجالس خانوادگی جایگاه ویژهای دارد. این شیرینی خوش عطر بافتی نرم، پوک و لطیف دارد و حتی با گذشت چند روز همچنان تازه و پرطرفدار میماند. در این آموزش با سادهترین روش، تمام مراحل طرز تهیه نان برنجی کرمانشاهی را خواهید آموخت تا شما هم در خانه طعم اصیل شیرینی خانگی را تجربه کنید.
مواد اولیه نان برنجی کرمانشاهی
در جدول زیر مقدار دقیق مواد اولیه برای دو، سه و پنج نفر آمده تا به آسانی بر اساس نیاز و تعداد افراد خانواده بتوانید برنامهریزی کنید و شیرینی خوشمزهای داشته باشید. رعایت تناسب مواد در کیفیت و بافت نهایی نقش کلیدی دارد و این دستور جزء معتبرترین دستورهای طرز تهیه شیرینی برنجی کرمانشاهی است.
نام ماده اولیه | مقدار مورد نیاز برای ۲۴ عدد نان برنجی |
---|---|
آرد برنج سفید | ۲ پیمانه (حدود ۲۵۰ گرم) |
شکر نرم (پودر قند) | ۱ پیمانه (حدود ۱۳۰ گرم) |
روغن جامد یا کره | ۱ پیمانه سرخالی (حدود ۱۵۰ گرم) |
تخم مرغ نیمه بزرگ | ۲ عدد |
زرده تخم مرغ | ۱ عدد (برای لطافت بیشتر) |
گلاب | ۳ قاشق غذاخوری |
هل ساییده | ۱ قاشق چایخوری |
بیکینگ پودر | نصف قاشق چایخوری |
زعفران دم کرده غلیظ | ۱ قاشق غذاخوری |
پودر پسته یا کنجد (برای تزئین) | به میزان لازم |
مراحل گام به گام طرز تهیه نان برنجی کرمانشاهی
۱. آماده کردن مواد اولیه
آرد برنج با کیفیت را چند بار الک میکنیم تا کاملاً نرم و یکدست شود. روغن جامد باید در دمای محیط نرم شود که بافت بهتری به خمیر بدهد. همه مواد را از قبل حاضر و اندازهگیری کنید.
۲. همزدن روغن و شکر
در یک کاسه بزرگ، روغن جامد و شکر را با همزن دستی یا برقی خوب میزنیم تا مخلوط کاملا کرم رنگ و سبک شود. این کار را حدود ۵ تا ۷ دقیقه انجام دهید. این مرحله یکی از رازهای موفقیت در طرز تهیه نون برنجی کرمانشاهی است و باعث ترد شدن شیرینی خواهد شد.
۳. اضافه کردن تخم مرغ و زرده
تخم مرغ (و در صورت نیاز زرده اضافه) را به آرامی به مخلوط شکر و روغن اضافه میکنیم و همزمان هم میزنیم تا کاملاً یکدست شود.
۴. افزودن هل و گلاب
هل ساییده و گلاب را داخل مواد میریزیم و همزدن را با سرعت کم ادامه میدهیم تا مایع معطر و یکنواختی داشته باشیم.

۵. ترکیب با آرد برنج
مخلوط آرد برنج و بیکینگ پودر را به تدریج به مواد اضافه و با لیسک (یا قاشق چوبی) مخلوط میکنیم. خمیر نان برنجی باید منسجم باشد اما به دست نچسبد.
در این مرحله از طرز تهیه شیرینی برنجی کرمانشاهی اگر خمیر کمی خشک بود، یک قاشق چایخوری آب اضافه کنید و اگر شل بود کمی آرد برنج بیفزایید.
۶. استراحت خمیر
خمیر آماده شده را در ظرف دربسته یا با سلفون بپوشانید و حداقل ۲ ساعت در یخچال استراحت دهید؛ هرچه این زمان بیشتر باشد بافت و عطر نهایی بهتر خواهد بود. استراحت خمیر یکی از نکات حرفهای در طرز تهیه نون برنجی کرمانشاهی است.
۷. شکل دادن و رومال
بعد از استراحت، خمیر را به اندازه گردوهای کوچک بچینید و در دست گرد کنید. با شانه مخصوص یا چنگال روی آن طرح بیندازید. در صورت تمایل، روی شیرینیها را با زرده زده شده رومال کنید و کنجد یا تخم خرفه بپاشید.
۸. پخت شیرینی
سینی فر را با کاغذ روغنی بپوشانید و شیرینیها را با فاصله مناسب (چون در حین پخت پف میکنند) بچینید. فر را از قبل روی دمای ۱۷۰ درجه سانتیگراد گرم کنید.
شیرینی را طبقه وسط فر قرار دهید و حدود ۲۰ تا ۲۵ دقیقه زمان بدهید. سطح شیرینی نباید تغییر رنگ دهد و فقط کف آن کمی طلایی شود.
۹. خنک شدن و سرو
پس از پخت شیرینی، سینی را از فر خارج کنید اما بلافاصله نان برنجیها را برندارید، چون بسیار نرماند و ممکن است خرد شوند. اجازه دهید خنک شوند سپس از کاغذ جدا و در ظزف بچینید. حالا نان برنجی کرمانشاهی آماده سرو است.
نکات و ترفندهای مهم نان برنجی کرمانشاهی
- آرد برنج مرغوب و کاملاً الکشده تاثیر زیادی در لطافت شیرینی دارد.
- همزدن کافی روغن و شکر راز پوک و ترد شدن بافت شیرینی است.
- خمیر نان برنجی باید استراحت کند تا نشاسته و چربی بهتر ترکیب شوند و بافتی لطیف ایجاد شود.
- اگر دوست دارید شیرینیتان زعفرانی شود، میتوانید کمی زعفران دمکرده به مواد اضافه کنید.
- از قالبهای ساده و شانه برای تزئین استفاده کنید تا ظاهر سنتی شیرینی حفظ شود.
- اجازه دهید شیرینی حتما داخل سینی کاملا خنک شود و بعد جدا کنید.
جایگزینهای مواد اولیه
- به جای روغن جامد، میتوانید نصف روغن جامد و نصف کره استفاده کنید که عطر بهتری دارد.
- بجای تخم مرغ در نسخه گیاهی ۱ قاشق غذاخوری پودر تخم کتان + ۳ قاشق غذاخوری آب (برای هر تخم مرغ) بریزید.
- اگر بیکینگ پودر ندارید، شیرینی کمی تختتر اما همچنان خوشمزه میشود.
- گلاب را میتوانید با کمی وانیل یا عرق بهارنارنج جایگزین کنید، البته طعم متفاوت خواهد شد.
- برای افراد دیابتی، شکر را با مقدار کمی استویا یا سوکرالوز جایگزین کنید و مقدار شیرینکننده را تنظیم کنید.

نتیجهگیری
نان برنجی کرمانشاهی از آن شیرینیهای ناب است که هم در مهمانیها و هم به عنوان صبحانه یا عصرانه لذت مضاعفی دارد. با توجه به دستور بالا و رعایت دقیق نکات، میتوانید بهترین نسخه خانگی این شیرینی خوشمزه را تهیه کنید. در تهیه نان برنجی کرمانشاهی مهمترین نکته کیفیت مواد اولیه و دقت در زمانبندی است. دستور بالا به شما کمک میکند تا مانند یک آشپز حرفهای، نتیجهای بینقص با عطر و بافت اصیل داشته باشید.
اگر علاقهمند به یادگیری بیشتر در زمینه تهیه انواع شیرینی سنتی و ایرانی هستید، پیشنهاد میکنیم از سایت سفره ایرانی دیدن کنید. در این سایت میتوانید در کلاس آشپزی و شیرینیپزی حرفهای به صورت حضوری و آنلاین شرکت کنید، فوت و فن تهیه بهترین شیرینیهای ایرانی را با اساتید مجرب یاد بگیرید و از تجارب دیگران بهرهمند شوید.
مطالب مرتبط: