پخت نان، یکی از مهارتهای قدیمی و پرطرفدار در آشپزی است که نه تنها قسمت بزرگی از سفره غذایی ما ایرانیها را تشکیل میدهد، بلکه در تمام دنیا، به عنوان یک هنر اصیل و کاربردی شناخته میشود. اگر بپرسید چگونه نان درست کنیم و آماده شوید تا مهارتهای آشپزی خود را ارتقا دهید، میتوانید به راحتی با مواد اولیه ساده و ابزارهای خانگی دست بهکار شوید. در این مقاله، روشهای مرحلهبهمرحله برای پخت انواع نانهای معروف ایرانی، اروپایی، و بینالمللی را خواهید دید.
اصول پایهای در پخت نان خانگی
پیش از شروع به پخت نان، لازم است اصول اولیه را بدانید. این اصول شامل انتخاب مواد اولیه مناسب، تجهیزات لازم، و آشنایی با مراحل پایهای است که در تهیه یک نان خانگی باکیفیت موثر هستند.
مواد اولیه اصلی:
برای تهیه اکثر نانها، نیاز به چهار ماده اولیه اصلی دارید:
- آرد: کیفیت آرد اهمیت بالایی دارد. برای نانهای سبک و نرم معمولا آرد سفید استفاده میشود، اما برای نانهای سنتی و مغذی بهتر است از آرد گندم کامل یا آرد سبوسدار استفاده کنید.
- خمیرمایه: خمیرمایه تازه یا خشک، عامل اصلی در فرآیند هوادهی به نان است. خمیرمایه را با آب ولرم فعال کنید تا بهترین نتیجه را بدهد.
- آب: آب ولرم بهترین دما برای مخلوط شدن با خمیرمایه و آرد است.
- نمک: مقدار دقیق نمک برای طعمدهی و بهبود کیفیت نان اهمیت فراوانی دارد.
اضافه کردن مواد دیگر: در بسیاری از روشهای پخت نان، مواد دیگری مثل کره، شکر، تخممرغ و روغن نیز برای طعمدهی بهتر استفاده میشود.
روشهای پخت انواع نانهای معروف
نانهای ایرانی و سنتی
نانهای ایرانی، همیشه در سفرههای ما جایگاه ویژهای داشتهاند. در ادامه محبوبترین نانهای ایرانی را معرفی و طرز تهیه آنها را توضیح میدهیم:

۱٫ نان بربری
نان بربری یکی از سنتیترین نانهای ایرانی با لایهای ضخیم و طعم دلپذیر است.
-
مواد لازم:
- آرد گندم: ۵۰۰ گرم
- خمیرمایه: ۱۰ گرم
- آب ولرم: ۲۵۰ میلیلیتر
- شکر: ۱۰ گرم
- نمک: ۵ گرم
- روغن یا کره: ۲۰ گرم
-
طرز تهیه:
- خمیرمایه را در آب ولرم حل کنید و اجازه دهید تا فعال شود.
- آرد، نمک و شکر را مخلوط کنید و به تدریج آب ولرم و خمیرمایه را اضافه کنید.
- خمیر را حدود ۱۰ دقیقه ورز دهید تا نرم و الاستیک شود.
- پس از استراحت، خمیر را پهن کنید و یک لایه روغن روی آن بمالید. سپس در فر با دمای ۲۲۰ درجه سانتیگراد به مدت ۲۰ دقیقه بپزید.

۲٫ نان سنگک خانگی
نان سنگک، اصیلترین نان ایرانی است که در خانه نیز میتوان آن را شبیهسازی کرد.
-
مواد لازم:
- آرد سبوسدار: ۵۰۰ گرم
- خمیرمایه: ۱۰ گرم
- آب ولرم: ۳۰۰ میلیلیتر
- نمک: ۵ گرم
- کنجد: برای روی نان
-
طرز تهیه:
- خمیرمایه را با آب ولرم مخلوط کرده و منتظر باشید تا پف کند.
- آرد و نمک را اضافه کنید و خمیر را ورز دهید.
- خمیر را روی کاغذ روغنی با شکل سنگک پهن کنید و کنجد بپاشید.
- فر را به دمای ۲۲۰ درجه سانتیگراد برسانید و نان را داخل فر بپزید تا کاملا طلایی شود.

۳٫ نان تافتون
نان تافتون یکی از سادهترین نانهای ایرانی است که میتوانید آن را در ماهیتابه نیز تهیه کنید.
-
مواد لازم:
- آرد سفید: ۵۰۰ گرم
- خمیرمایه: ۱۰ گرم
- آب ولرم: ۲۵۰ میلیلیتر
- نمک: ۵ گرم
-
طرز تهیه:
- خمیرمایه را با آب ولرم مخلوط کرده و سپس آرد و نمک را اضافه کنید.
- پس از ورز دادن و استراحت، خمیر را به صورت گرد پهن کنید.
- ماهیتابه را گرم کنید و خمیر را روی حرارت ملایم بپزید.
نانهای مدرن و اروپایی

۱٫ نان باگت فرانسوی
نان باگت، نانی بلند با پوستهای ترد و مغزی نرم است.
-
مواد لازم:
- آرد سفید: ۵۰۰ گرم
- خمیرمایه: ۱۰ گرم
- آب ولرم: ۳۰۰ میلیلیتر
- نمک: ۵ گرم
-
طرز تهیه:
- خمیرمایه را فعال کنید و بهآرامی با آرد مخلوط کنید.
- خمیر را ورز دهید و پس از استراحت به شکل رول دراز فرم دهید.
- خمیر را در فر با دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد همراه با بخار آب بپزید.

۲٫ نان فوکاچیا ایتالیایی
این نان جذاب با روغن زیتون و سبزیجات معطر تزئین میشود.
-
مواد لازم:
- آرد سفید: ۵۰۰ گرم
- خمیرمایه: ۱۰ گرم
- آب ولرم: ۳۰۰ میلیلیتر
- روغن زیتون: ۵۰ میلیلیتر
- نمک و سبزیجات معطر
-
طرز تهیه:
- خمیرمایه را با آب ولرم مخلوط کنید.
- آرد و روغن زیتون را اضافه کنید و خمیر را ورز دهید.
- روی خمیر، روغن زیتون و سبزیجات معطر بریزید.
- در فر با دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ دقیقه بپزید.
ترفندها و نکات کلیدی برای پخت بهتر نان
برای اینکه نان شما کیفیت بالایی داشته باشد، لازم است نکات زیر را رعایت کنید:
- آب ولرم استفاده کنید: دمای آب برای فعال شدن خمیرمایه بسیار مهم است.
- خمیر را بهاندازه کافی ورز دهید: ورز دادن باعث استحکام بافت خمیر و هوادهی میشود.
- دمای مناسب فر: دمای فر را از قبل تنظیم کنید تا پخت یکنواخت داشته باشید.
نتیجهگیری
پخت نان یک هنر است که با کمی تمرین و صبر میتوانید نانهای خوشمزهای تهیه کنید و به سفره خانواده جلا ببخشید. اگر میخواهید قدم اول را بردارید و این مهارت فوقالعاده را یاد بگیرید، پیشنهاد میکنیم همین امروز سری به سفره ایرانی زده و اولین گام را برای حرفهای شدن بردارید!
سؤالات متداول
-
آیا میتوان نان را بدون خمیرمایه درست کرد؟
بله، انواع نانهایی مانند نان سریع یا نان بیخمیرمایه (نان سودا) وجود دارند که بدون استفاده از خمیرمایه تهیه میشوند. این نانها از موادی مانند جوششیرین یا بکینگپودر برای هوادهی استفاده میکنند. -
چگونه میتوان نان را در خانه نرمتر کرد؟
برای نرمتر شدن نان، میتوانید از موادی مانند شیر، کره یا تخممرغ در دستور پخت استفاده کنید. همچنین، گذاشتن یک ظرف آب در فر هنگام پخت نان به ایجاد بخار کمک میکند و باعث میشود نان پوسته نرمی داشته باشد. -
بهترین دمای فر برای پخت نان چیست؟
برای بیشتر نانها، دمای فر بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ درجه سانتیگراد مناسب است. بسته به نوع نان، ممکن است دما کمی متفاوت باشد. بهتر است فر را از پیش گرم کنید تا نتیجه نهایی مطلوب باشد. -
چرا خمیر نانم پف نمیکند؟
دلایل زیادی میتواند باعث این مشکل شود، از جمله:- خمیرمایه شما فعال نیست یا تاریخ مصرفش گذشته است.
- آب استفاده شده برای فعالسازی خمیرمایه بیش از حد گرم یا سرد بوده است.
- خمیر در محیط خیلی سرد قرار داده شده و زمان کافی برای استراحت نداشته است.
مطالب مرتبط: